We zijn begonnen aan de ambitieuze onderneming om een zo goed als energieneutraal huis te maken en dat begint bij isolatie. Hier vertel ik over de voorbereidingen, aanpak en onze overwegingen in materiaalkeuze. Als eerste: het kelderplafond a.k.a de vloer van de woonverdieping.
Om te beginnen zijn we een tijd zoet geweest met het voorbereidend werk. Kaalmaken van de kelderplafonds. Die zaten vol met oude isolatie, rattenkeutels, rotte aftimmering, uit elkaar vallend gipsplaat en schimmelige latjes, omdat het huis een tijdlang erg nat is geweest door kapotte hoek van het huis en de lekke gevelmuur. Sinds dat allebei verholpen is en de vloeren kaal zijn zie je dat het in rap tempo opdroogt. Fijn! Na een week of twee drogen kunnen we dus beginnen aan de isolatie van het kelderplafond ofwel: de vloer van de woonverdieping.
Piepschuim en Ecose-wol
Een berg piepschuim…
Ons doel is om hier een R-waarde van ongeveer 5 te halen. De R-waarde staat voor de thermische weerstand van een is olatie-pakket. Hoe hoger het getal, hoe beter de isolatie zich verzet tegen het transport van warmte. Van materiaal met een lage R-waarde heb je daarom een dikkere laag nodig en van duurder materiaal met een hogere waarde kun je met een dunnere laag toe om dezelfde isolatiewaarde te halen. De waarde per materiaal kun je googlen en optellen. Zometeen volgt een rekenvoorbeeld.
…en isolatiewol
Nu hebben we het geluk dat er een aardige hoeveelheid bruikbaar isolatie-materiaal aanwezig was in het huis, gebruikt voor de onduidelijke zaakjes van de vorige eigenaars. Denk aan: piepschuimplaten van 8 cm dik en 1.20 x 2.00 m groot en een stapel natuurlijk glasvezel met ‘ecose’. Het voordeel hiervan is dat het niet irriterend is als je het snijdt of verwerkt, in tegenstelling tot traditionele glaswol. En het is een stuk milieuvriendelijker qua productie.
Rekensom
De draagbalken houden we zichtbaar, dus hebben we besloten tussen de balken te isoleren, in ‘paden’ van ongeveer 80 centimeter breed. Tegen de vloer plaatsen we van onderaf: piepschuim (10 cm), twee lagen ecose-wol (2x 4 cm) en een afwerking van hout (9 mm OSB-plaat). Dit alles zetten we vast met houten latjes.
Onze isolatierekensom wordt met deze materialen:
- Piepschuim of EPS in 8 cm dik: R-waarde van 2.5
- Ecose glaswol (type: multifit 035) 2 lagen van 4 cm: R-waarde van 2.1
- OSB-plaat (R-waarde van 0,07, verwaarloosbaar).
Energieneutraal
Opgeteld is dat een isolatiewaarde van 4.7. Dat is netjes voor een vloer die niet in verbinding met buiten staat, het wordt in de kelder namelijk niet kouder dan 12 graden in de winter. Ter vergelijk: een isolatiewaarde van 6 geldt voor buitenmuren of -vloeren als energieneutraal. In nieuwbouwhuizen is een waarde van 3,5 het minimum voor de vloer.
Tip: wanneer je van een materiaal de lambda-waarde gevonden hebt, kun je de R-waarde met deze tool makkelijk berekenen.
100 meter zagen
We hebben met twee personen twee dagen werk gehad om de ‘grote kelder’, de helft van het vloeroppervlak, af te hebben. Een behoorlijke klus omdat je voor elke geïsoleerde meter zowel piepschuim, twee keer ecose-wol en houtplaat op maat moet zagen en dan het hele pakket tegen het plafond moet schroeven. Waarbij je natuurlijk altijd minstens vijf handen tekort hebt! Funfact: ik heb in die twee dagen zo’n 100 meter gezaagd Gelukkig had ik een nieuwe, scherpe zaag.
De ruimte direct tegen de buitenmuur laten we nu nog vrij, omdat daar de isolatie van boven straks een stukje door moet lopen tot in de kelder. Zo laat je de vloer- en muurisolatie aansluiten of eigenlijk zelfs overlappen en dat is om een zogeheten koudebrug te voorkomen. Als de muurisolatie geplaatst is maken we de vloerisolatie af tot aan de wanden.